سیفلیس

سیفلیس

از خطرناک ترین و به قطع سهمگین ترین بیماری های مقاربتی جهان که ابتلا به آن زندگی فرد درگیر را مختل میکند بیماری سیفلیس است
سیفلیس یک بیماری واگیردار مقاربتی از نظر شیوع در جهان است که در صورت پیشرفت عفونت ممکن است بسیار خطرناک باشد. این بیماری بیشتر در کشورهایی رواج دارد که روابط جنسی نامشروع در آنها بلا مانع است. این بیماری باعث تخریب گسترده بافتی می شود. سیفلیس با عنوان «مقلد بزرگ » نیز نامیده شده است زیرا علایم آن شبیه بسیاری از بیماری های دیگر است . این بیماری دستگاه تناسلی ، پوست و دستگاه عصبی مرکزی فرد بیمار را درگیر می کند.
در کشور ما ایران انجام دادن آزمایشات تشخیص طبی این بیماری در سالهای اخیر برای آقایان اجباری اعلام شده است و این گام بزرگی در جلوگیری از شیوع این بیماری است.
در مواردی ابتلا به عفونت سیفلیس احتمال ابتلا به ایدز و عفونتهای دیگر را نیز افزایش میدهد لذا تشخیص به موقع این بیماری و جلوگیری از پیشرفت و شیوع آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در مواردی شیوع عفونت سیفلیس باعث ایجاد مرگ در بیمارانی نیز شده است .

عامل بیماری سیفلیس :

عامل بیماری سیفلیس يک باکتري به نام تريپونماپاليدوم است، این باکتری بسيار شکننده است و قدرت رشد بالایی نیز دارد.

مراحل پیشرفت بیماری سیفلیس :
مرحله اولیه

علامت اولیه سفلیس، زخمی به نام شانکر می باشد. شانکر 10 روز تا 3 ماه بعد از آلودگی پدیدار می شود اما اغلب در 6-2 هفته اول بروز پیدا می کند. چون شانکر ممکن است بدون درد باشد و یا داخل بدن فرد ایجاد شود اغلب بیماران به آن توجهی نمی کنند. شانکر اغلب در قسمتی از بدن که در تماس با زخم شریک جنسی آلوده بوده ظاهر می شود . این قسمت ها می توانند آلت تناسلی مردانه و یا زنانه باشد.
شانکر همچنین می تواند به مدخل رحم ، زبان ، لبها و دیگر اعضای بدن بیمار نیز انتشار پیدا کند.
شانکر ممکن است حتی بدون دارو در طی چند هفته ناپدید شود. در صورت عدم درمان طی این مرحله حدود 3/1 افراد وارد مرحله مزمن می شوند.

مرحله ثانویه

یک لکه پوستی با زخم قهوه ای به اندازه یک سکه کوچک نشانه مرحله مزمن بیماری سفلیس می باشد.
این لکه پوستی 6-3 هفته بعد از ظهور شانکر در هر قسمتی از بدن ممکن است ظاهر شود اگر چه این لکه ممکن است کل بدن را درگیر نمایدبا این حال اغلب در کف دست و پا ظاهر می شود. به علت حضور باکتری فعال در زخم ها هرگونه تماس جنسی حتی تماس های غیرجنسی نیز منجر به انتشار عفونت می شود. لکه پوستی در طی چندین هفته یا ماه بهبود می یابد.
دیگر علائمی که ممکن است در این مرحله بروز پیدا کنند عبارتند از : تب خفیف، خستگی ، سردرد، گلودرد، ریزش موی ناحیه ای و تورم غدد لنفاوی در سراسر بدن بیمار. این علامت می توانند بسیار خفیف بوده و مانند شانکر در طی درمان ناپدید شوند. علائم سفلیس ثانویه ممکن است در طول یک تا دو سال از شروع مرحله مزمن بیماری ظهور یافته و سپس ناپدید شوند.

سیفلیس نهفته

در صورت عدم درمان سیفلیس در دو مرحله پیشین ، فرد وارد مرحله نهفته بیماری می شود. در این مرحله مسری نیست و علائم خاصی نیز ندارد.

سیفلیس ثالثیه

حدود یک سوم از افرادی که در مرحله ثانویه بیماری قرار دارند وارد این مرحله پر عارضه ثالثیه که بسیار خطرناک هم هست می شوند.
در این مرحله باکتری به ارگان هایی نظیر قلب، چشم ها، سیستم عصبی، استخوان ها، مفاصل و سایر نقاط بدن صدمه می رسانند. ممکن است این مرحله چندین سال و حتی برای دهه ها به طول بیانجامد.
این مرحله از بیماری ممکن است منجر به بیماریهای مغزی، کوری و دیگر مشکلات عصبی، مشکلات قلبی و مرگ منجر گردد.

چرا این بیماری یک بیماری خطرناک است :

در بیماری سفلیس اولین علامت زخمی است که شانکر نام دارد و بعد از آمیزش جنسی با فرد مبتلا بروز میکند و چیزی شبیه تاول یا زخم سر باز میکند که اکثرا در ناحیه تناسی مرد یا زن ظاهر میشود که حاوی مقادیر زیادی باکتری است.
زخم سفلیس درد ندارد و تنها چند روز دوام دارد و خود به خود و بدون درمان ناپدید میشود ولی در سیستم بدن سریعا گسترش پیدا میکند و پس از چند هفته یا چند ماه بصورت گلو درد، تب ملایم، زخمهای دهان و یا تورم مفاصل ظهور پیدا میکند و یکی از علایم زیر بر روی پوست فرد ظاهر میشود:
• دانها‌های دردناک در سراسر بدن(بخصوص بر روی شکم و سینه)
• نوارهای حلقه ای مانند کهیر
• دانه‌های خارش دار بر روی دستها و پاها
علایم فوق معمولا بطور ناگهانی خود به خود در بدن ناپدید میشوند و در این حال شخص مبتلا فکر میکند که حالش خوب شده است ولی درحقیقت بیماری در حال گسترش و پیشرفت است تا بزودی او را از پای در آورد.
سفلیس چنانچه بطور کامل درمان نشود، سرتاسر بدن را میگیرد و بیماریهای قلبی، روحی و اختلالات بسیار دیگر را بوجود می آورد که جبران ناپذیر است.

میزبانان بیماری:

مبتلایان به این بیماری نه تنها زنان و مردان میتوانند باشند، بلکه کودکان و نوزادانی که از مادر ناقل متولد میشوند نیز میتوانند این عفونت را دریافت کنند. البته قابل ذکر است که بیماری سیفلیس یک بیماری انسانی می باشد و گونه های جانوری را بصورت طبیعی درگیر نکرده است تا به امروز.

انتقال بیماری:
این بیماری براحتی از طریق ترشحات بدن قابل انتقال است و همینطور زخمهای ایجاد شده در صورت کنده شدن و یا خونریزی و خروج دیگر مایعات از مهمترین راه انتقال بیماری در هنگام نزدیکی می باشند.

باکتری سیفلیس در تعاملات زیر انتقال میابد:
• از طریق روابط جنسی که در آنها دخول رخ میدهد. (این مورد میتواند دهانی، مقعدی یا واژینال باشد)
• از طریق لیس زدن و وارد کردن زبان به اندام جنسی و یا مقعد فرد مبتلا.
• از طریق دست. (این مورد با تماس دست و انگشتان دست با ترشحات واژن، منی و آب دهانی که مبتلا به باکتریست و سپس وارد کردن بلافاصله دست آلوده در واژن دهان و یا مقعد و یا چشم فرد سالم صورت میگیرد)
• از طریق زایمان. (این مورد اکثراً علائم مغزی را برای نوزاد به همراه دارد که در صورت تشخیص به موقع قابل درمان است و درصورت عدم تشخیص و پیشرفت احتمال مرگ و یا علائم جبران ناپذیر در کودک وجود دارد)

نحوه تشخیص بیماری سیفلیس :

1-اگر از زخم مايع جارى باشد مى توان آزمايشات‌ ميکروسكپی را انجام داد.
2-آزمايش‌ خون نيز قابل تشخيص‌ است ولـى بايستی چندين هفته از زمان ورود باکتری به بدن بیمار سپرى شده باشد .
3- معاینه دقیق ناحیه تناسلی و همه بدن افراد مشکوک به بیماری .
4- با استفاده از یک تکه پنبه یا اَبر از هر زخمی که داشته باشید نمونه برداری می شود تا نمونه ها در آزمایشگاهها بررسی شوند.
5- اندام تناسلی زنان بطور دقیق حتی کمی داخلی معاینه می شود
6- از ادرار فرد نمونه برداری می شود.
هیچکدام از این آزمایشات دردناک نیست ولی گاهی ممکن است ناخوشایند باشند.

پیشگیری از ابتلا به سیفلیس:

بهترین روش برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری عدم برقراری تماس جنسی با افراد مشکوک و با افراد دارای شرکای جنسی متعدد است.
از دیگر روشها میتوان به حاصل کردن اطمینان (از طریق آزمایش) در مورد شریک جنسیتان اشاره کرد.
و مطمئن ترین شیوه پیشگیری همان استفاده از کاندوم در هنگام برقراری تماسهای جنسی(واژینال، دهانی و یا مقعدی) میباشد.
علاوه بر اینها به منظور احتیاط بیشتر بهتر است پس از تماس دست با اندامهای جنسی و ترشحات بدن و پس از اجابت مزاج دستها را به خوبی شستشو دهید.

شیوه های درمان:

برای درمان این بیماری بسته به میزان شیوع بیماری و یا نوع درگیری آنتی بیوتیک تجویز میشود که میتواند بصورت خوراکی و یا تزریقی باشد.
با این حال چنانچه کمتر از 18 سال سن دارید و یا میدانید و احتمال میدهید که باردار باشید حتما با پزشک درمیان بگذارید زیرا این مسئله در نوع و زمان بی خطرترین آنتی بیوتیک تجویزی بسیار اهمیت دارد.

از انواع آنتی بیوتیکهای تجویزی میتوان به:
Cefexime
Cefriaxone
Levofloxacin
Ciprofloxacin
و
Ofloxacin
اشاره کرد.

نکته: هرگز این داروها را به تجویز خود و یا افراد غیرمتخصص مصرف نکنید.

تصاویر: